Do zmiany nazwiska dochodzi najczęściej po zawarciu związku małżeńskiego, kiedy to jeden z małżonków przyjmuje nazwisko drugiego małżonka, bądź dotychczasowe swoje nazwisko łączy z nazwiskiem drugiego małżonka. Najczęściej decyzję o zmianie nazwiska podejmują kobiety przyjmując nazwisko męża lub łączą swoje panieńskie nazwisko z nazwiskiem męża.
Zmiana nazwiska – najczęstsze przyczyny
Katalog powodów uzasadniających zmianę nazwiska nie jest zamknięty. W każdym przypadku, ostateczną decyzję o zmianie nazwiska podejmuje kierownik Urzędu Stanu Cywilnego.
O nazwisku, które każdy będzie nosił po zawarciu związku małżeńskiego, decyduje oświadczenie małżonków złożone bezpośrednio po zawarciu małżeństwa albo przed sporządzeniem przez kierownika Urzędu Stanu Cywilnego zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa.
W razie, niezłożenia oświadczenia w sprawie nazwiska, każdy z małżonków zachowuje swoje dotychczasowe nazwisko.
Małżonkowie mogą nosić wspólne nazwisko będące dotychczasowym nazwiskiem jednego z nich. Każdy z małżonków może również zachować swoje dotychczasowe nazwisko albo połączyć z nim dotychczasowe nazwisko drugiego małżonka.
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Natomiast przedmioty majątkowe nabyte przez każdego z małżonków przed zawarciem związku małżeńskiego należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Małżonek, który posiada majątek osobisty w postaci nieruchomości, i z chwilą zawarcia związku małżeńskiego zmienił nazwisko musi pamiętać nie tylko o tym, aby zmienić dowód osobisty czy też dowód rejestracyjny pojazdu, ale przede wszystkim musi zmienić nazwisko w księdze wieczystej prowadzonej dla posiadanej nieruchomości. Obowiązek ten wynika wprost z przepisu Art. 35 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, zgodnie z którym: „Właściciel nieruchomości jest obowiązany do niezwłocznego złożenia wniosku o ujawnienie swego prawa w księdze wieczystej”. Ujawnienie to dotyczy każdej nieruchomości, a więc nieruchomości gruntowej budynkowej i lokalowej.
Innym powodem zmiany nazwiska jest rozwód. W przypadku rozwodu, małżonek bądź małżonkowie wracają do swoich nazwisk sprzed małżeństwa.
Niektórzy podejmują decyzje o zmianie nazwiska z uwagi na jego śmieszność urągającą godności osobistej noszącego to nazwisko.
Przeczytaj: Jak dopisać żonę/męża jako współwłaściciela do księgi wieczystej?
Zmiana nazwiska panieńskiego w księdze wieczystej – krok po kroku
Aby przeprowadzić zmianę nazwiska w księdze wieczystej należy:
- w Urzędzie Stanu Cywilnego pozyskać „Odpis zupełny aktu małżeństwa”,
- w Sądzie Rejonowym właściwym dla miejsca prowadzenia księgi wieczystej złożyć wniosek o zmianę nazwiska na formularzu KW-WPIS.
Ujawnienie nowego nazwiska w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości będącej własnością osoby, która zmieniła nazwisko, wiąże się z koniecznością złożenia w Sądzie Rejonowym właściwym dla miejsca prowadzenia księgi wieczystej stosownego wniosku.
Wniosek o zmianę nazwiska powinien być złożony na urzędowym formularzu KW-WPIS. W przypadku zmiany nazwiska na skutek zawarcia związku małżeńskiego należy do wniosku KW-WPIS dołączyć dokument świadczący o tej zmianie. Dokumentem takim jest „Odpis zupełny aktu małżeństwa” wydawany przez kierownika Urzędu Stanu Cywilnego.
Odpis zupełny aktu małżeństwa – czym jest i jak go uzyskać?
Odpis aktu małżeństwa to dokument, który potwierdza zdarzenie zarejestrowane w Urzędzie Stanu Cywilnego, jakim jest ślub. Wyróżniamy dwa rodzaje odpisów: zupełny i skrócony.
Odpis zupełny aktu małżeństwa zawiera w swej treści więcej informacji niż odpis skrócony aktu małżeństwa. Przede wszystkim, znajdują się w nim zarówno dane, które były aktualne w chwili sporządzenia aktu, jak i wszystkie późniejsze zmiany (w tym informacje o zmianie nazwiska).
Szczegółowy opis dokumentu „Odpis zupełny aktu małżeństwa” oraz jego wzór określa Rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z dnia 18 kwietnia 2020 r. w sprawie wzorów dokumentów wydawanych z zakresu rejestracji stanu cywilnego. Zgodnie z tym rozporządzeniem „Odpis zupełny aktu małżeństwa” ma formę dwustronicowego dokumentu formatu A4 o wymiarach 210 mm x 297 mm. Wydawany jest na blankiecie utrzymanym w różowej kolorystyce.
Jak uzyskać odpis zupełny aktu małżeństwa w USC?
Odpis zupełny aktu małżeństwa można uzyskać w Urzędzie Stanu Cywilnego na terenie całego kraju, niezależnie od miejsca zawarcia związku małżeńskiego. Można się o niego ubiegać na trzy sposoby:
- przez Internet – za pośrednictwem usługi ePUAP, konieczne jest posiadanie profilu zaufanego lub e-dowodu,
- w urzędzie – w dowolnym Urzędzie Stanu Cywilnego w Polsce,
- listownie – w dowolnym Urzędzie Stanu Cywilnego w Polsce.
Odpis może być wydany w formie papierowej lub elektronicznej. We wniosku należy określić, jaka forma nas interesuje:
- odbiór osobisty w USC – odpis w formie tradycyjnej (papierowy),
- wysyłka pocztą na wskazany adres – odpis w formie tradycyjnej (papierowy),
- forma elektroniczna przesłana na skrzynkę Gov (ePUAP).
Jeśli składasz wniosek osobiście w USC przygotuj następujące dokumenty:
- uzupełniony wniosek o wydanie odpisu zupełnego aktu małżeństwa (druk wniosku otrzymasz w USC, możesz go też pobrać ze strony internetowej dowolnego Urzędu Stanu Cywilnego bądź Biuletynu Informacji Publicznej danego urzędu),
- potwierdzenie opłaty skarbowej (np. potwierdzenie przelewu lub pokwitowanie, które otrzymasz w kasie urzędu),
- dokument tożsamości (np. dowód osobisty lub paszport).
Jeśli akt dotyczy Ciebie, Twojego współmałżonka lub rodzeństwa, twoich wstępnych lub zstępnych, NIE musisz dołączać do wniosku żadnego dokumentu, który potwierdzi Twój interes prawny.
Więcej informacji na temat tego, jak uzyskać odpis zupełny aktu małżeństwa znajdziesz TUTAJ.
Ile kosztuje odpis zupełny aktu małżeństwa?
Opłata za pozyskanie „Odpisu zupełnego aktu stanu cywilnego (małżeństwa)” wynosi 33 zł.
W przypadku załatwiania sprawy przez pełnomocnika opłata wynosi dodatkowe 17 zł.
Po otrzymaniu z Urzędu Stanu Cywilnego „Odpisu zupełnego aktu małżeństwa” można przystąpić do złożenia wniosku do sądu o zmianę nazwiska w księdze wieczystej prowadzonej dla posiadanej nieruchomości. Pozyskany dokument jest ważny przez okres 6 miesięcy od daty jego sporządzenia.
Złożenie wniosku KW-WPIS o zmianę nazwiska w księdze wieczystej
Wniosek o zmianę nazwiska w księdze wieczystej należy złożyć w Sądzie Rejonowym, Wydziale Ksiąg Wieczystych – właściwym dla miejsca prowadzenia księgi wieczystej, na urzędowym formularzu KW-WPIS.
Formularz KW-WPIS można pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (TUTAJ) bądź w sekretariacie sądu, wydziale wieczystoksięgowym.
Wniosek KW-WPIS o zmianę nazwiska należy wypełnić drukowanymi literami, bez skreśleń i poprawek, na maszynie, komputerze lub ręcznie zgodnie z opisem pól.
Przed przystąpieniem do wypełnienia wniosku o zmianę nazwiska należy przygotować nazwę Sądu Rejonowego, do którego będziemy składali wniosek oraz numer księgi wieczystej nieruchomości, w której należy zmienić nazwisko jej właściciela.
W rubryce “Treść żądania” przynależącej do sekcji wniosku “Wpis właściciela (współwłaściciela), użytkownika wieczystego (współużytkownika wieczystego), uprawnionego (współuprawnionego)”, wpisujemy np:
Wnoszę o zmianę nazwiska „Maria Kowalska” na nazwisko „Maria Zielińska” wobec zawarcia związku małżeńskiego.
Ważne jest, aby w rubryce “Dane wnioskodawcy”, umieścić nowe dane osobiste ujęte w odpisie zupełnym aktu małżeństwa.
Puste pola wniosku KW-WPIS należy przekreślić.
W rubryce „Wykaz dokumentów dołączonych do wniosku” należy wpisać:
- nazwę dokumentu, z którego wynika zmiana nazwiska, tj. „ Odpis zupełny aktu małżeństwa”,
- dowód wniesienia opłaty sądowej.
Po wypełnieniu wszystkich pól wniosku KW-WPIS należy sprawdzić poprawność jego wypełnienia, a następnie w rubryce wnioskodawca wprowadzić „Dane wnioskodawcy (imię i nazwisko), datę sporządzenia (dzień, miesiąc, rok) oraz złożyć swój podpis.
Do wypełnionego i podpisanego wniosku należy dołączyć dokument „Odpis zupełny aktu małżeństwa” oraz dowód uiszczenia opłaty sądowej.
Opłacenie wniosku o zmianę nazwiska w księdze wieczystej
Opłata stała od wniosku KW-WPIS, który dotyczy zmiany danych osobowych w Dziale II księgi wieczystej, wynosi 100 zł (Art. 44. ust.1 pkt 6 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).
Opłatę sądową w/w wysokości można wnieść na konto wydziału ksiąg wieczystych, do którego jest kierowany wniosek bądź dokonać opłaty sądowej e-znakiem sądowym zakupionym za pośrednictwem strony internetowej umieszczonej pod adresem: https://oplaty.ms.gov.pl/znaki-oplaty-sadowej/zakup.
Numer konta bankowego właściwego Sądu Rejonowego wydziału wieczystoksięgowego można znaleźć na stronie internetowej danego sądu. Dokument opłaty sądowej należy dołączyć do wniosku KW-WPIS.
Czy aktualizacja nazwiska w księdze wieczystej jest obowiązkowa?
Osoba, która zmieniła nazwisko – czy to w wyniku zawarcia związku małżeńskiego czy też z innych powodów, powinna niezwłocznie ujawnić nowe nazwisko w księdze wieczystej prowadzonej dla posiadanej nieruchomości. Co prawda, zmiana nazwiska na skutek zawarcia małżeństwa, nie jest tożsama ze zmianą nazwiska spowodowaną np. nabyciem nieruchomości, to jednak zmiana ta powoduje niezgodność stanu prawnego ujawnionego w treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.
W myśl Art. 35 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, nabywca nieruchomości jest obowiązany do ujawnienia swego prawa własności w księdze wieczystej. Jeżeli osoba trzecia doznała szkody na skutek nieujawnienia prawa własności w księdze wieczystej, właściciel ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą na skutek niewykonania obowiązku ujawnienia swego prawa w księdze wieczystej bądź na skutek opieszałości w jego wykonaniu.
Pozostawienie w księdze wieczystej niezmienionego nazwiska, pomimo jego zmiany na skutek np. zawarcia związku małżeńskiego, powoduje nie tylko niezgodność stanu prawnego ujawnionego w treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, ale może też w przyszłości, w przypadku chęci sprzedaży nieruchomości, doprowadzić do niepotrzebnych komplikacji opóźniających tę transakcję. Dlatego też, w przypadku zmiany nazwiska (z różnych powodów) należy jak najszybciej podjąć starania o niezwłoczne wykonanie obowiązku ujawnienia swego prawa w księdze wieczystej poprzez złożenie w Sądzie Rejonowym, w którym prowadzona jest księga wieczysta dla określonej nieruchomości, wniosku o dokonanie zmiany nazwiska.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego.
- Rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z dnia 18 kwietnia 2020 r. w sprawie wzorów dokumentów wydawanych z zakresu rejestracji stanu cywilnego.
- Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
- Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.
Przeczytaj również: Księgi wieczyste po nazwisku
Zdjęcie: Unsplash.com