Testament to dokument, w którym osoba fizyczna dokonuje rozrządzenia swojego majątku na wypadek swojej śmierci. Testament jest czynnością prawną jednostronną, odwołalną i skuteczną dopiero po śmierci testatora.
Wśród testamentów rozróżnia się:
- testament notarialny – sporządzony przez notariusza w formie aktu notarialnego,
- testament własnoręczny (holograficzny) – sporządzony własnoręcznie przez testatora i opatrzony datą, w której został sporządzony.
- testament allograficzny – zwany, jako urzędowy z uwagi na to, że przy jego sporządzaniu wymagana jest obecność osoby pełniącej funkcje publiczne.
Najbezpieczniejszą formą przechowania testamentu jest przechowanie go u notariusza. Notariusz przechowuje testament w oryginale w bezpiecznym miejscu. Testament sporządzony przez notariusza podlega rejestracji w Notarialnym Rejestrze Testamentów. W przypadku, gdy testament przechowywany jest w domu, testator powinien poinformować kogoś z rodziny o miejscu jego przechowywania.
Otwarcie i ogłoszenie testamentu regulują przepisy ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
Przeczytaj: Jak przechowywać testament?
Przebieg otwarcia i ogłoszenia testamentu u notariusza
Z chwilą śmierci testatora następuje otwarcie i ogłoszenie testamentu. Notariusz otwiera i ogłasza testament tylko wówczas, gdy zostanie mu przedłożony dowód śmierci spadkodawcy. Dowodem śmierci spadkodawcy jest akt zgonu testatora. Dokument ten powinna przedłożyć osoba ubiegająca się o ogłoszenie i otwarcie testamentu.
Notariusz nie ma obowiązku zawiadamiania wszystkich zainteresowanych o terminie otwarcia i ogłoszenia testamentu. Jednakże z przyczyn prawnych, wskazane jest, aby osoby zainteresowane treścią testamentu były obecne przy czynności jego otwarcia i ogłoszenia.
Posiadanie przez notariusza aktu zgonu spadkodawcy upoważnia notariusza do ogłoszenia testamentu. Notariusz ogłaszając testament odczytuje jego treść w obecności osoby, która złożyła wniosek o otwarcie testamentu oraz innych osób zainteresowanych.
Osoba wnioskująca o otwarcie testamentu powinna przedstawić notariuszowi dokument tożsamości.
W przypadku złożenia u notariusza kilku testamentów sporządzonych przez jednego spadkodawcę, otwierane i ogłaszane są wszystkie testamenty, a na każdym z nich czyniona jest wzmianka o innych, uprzednio otwartych i ogłoszonych testamentach.
Przeczytaj: Jak napisać testament?
Protokół otwarcia i głoszenia testamentu
W trakcie otwarcia i ogłoszenia testamentu notariusz sporządza protokół. W protokole otwarcia i ogłoszenia testamentu notariusz opisuje stan zewnętrzny testamentu oraz wymienia jego datę, datę złożenia i osobę, która testament złożyła.
Na testamencie notariusz zamieszcza datę otwarcia i ogłoszenia testamentu.
Zawiadomienie o dokonanym otwarciu i ogłoszeniu testamentu
O dokonanym otwarciu i ogłoszeniu testamentu sąd spadku albo notariusz zawiadamia w miarę możności osoby, których rozrządzenia testamentowe dotyczą, oraz wykonawcę testamentu, tymczasowego przedstawiciela i kuratora spadku.
O czynnościach otwarcia i ogłoszenia testamentu, notariusz w trybie niezwłocznym informuje również sąd spadku, jednocześnie przesyłając na adres sądu odpis protokołu z wykonanej czynności.
Przechowanie testamentu i protokołu jego otwarcia i ogłoszenia
Testament wraz z protokołem otwarcia i ogłoszenia przechowywany jest w sądzie spadku bądź u notariusza.
W wypadku, gdy testament wraz z protokołem otwarcia i ogłoszenia znajduje się u notariusza, ten na żądanie sądu spadku ma obowiązek przesłania wymienionych dokumentów właściwemu sądowi.
Przeczytaj również: Podważenie testamentu – kiedy i jak można tego dokonać?
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, Dział IV. Sprawy z zakresu prawa spadkowego. Przepisy wstępne, Rozdział 3. Ogłoszenie testamentu.
Zdjęcie: Picjumbo.com